Relacja Warszawa – Zakopane

Program towarzyszący wystawie "Relacja Warszawa – Zakopane"

- OPROWADZANIA
Zapraszamy na oprowadzania w każdą niedzielę do 30 lipca o godz. 12.00*.

Ostatnie oprowadzania: sobota, 5 sierpnia, godz. 12.00 i 14.00

Dodatkowo:
4 czerwca / niedziela / 12.00 / Oprowadzanie z tłumaczem PJM
2 lipca / niedziela / 12.00 / Oprowadzanie w języku angielskim
18 maja / czwartek / 18.00 / Performatywne zwiedzanie dla osób z dysfunkcją wzroku
zapisy na powyższe trzy oprowadzania:

WYKŁADY
25 maja / czwartek / 18.00
Zakopiańskie sny Witkacego, Freud i Teoria Czystej Formy
prof. dr hab. Paweł Dybel
 

W pierwszej połowie XX wieku Zakopane było prawdziwą mekką dla polskich pisarzy i artystów, którzy pośród dziewiczych jeszcze wtedy, surowych tatrzańskich szczytów szukali dla siebie źródeł inspiracji. Jednym z nich był Stanisław Ignacy Witkiewicz, który spędził tu większość swego życia. Z Zakopanem wiązało się wydarzenie z lat jego młodości, które odegrało w późniejszej twórczości istotną rolę. Była to psychoanalityczna terapia, którą w 1912 roku przebył u Karola de Beauraine’a. Jednym z jej elementów było zapoznanie przyszłego pisarza przez znanego psychiatrę z teorią marzenia sennego wyłożoną przez Freuda w jego książce o snach. Zachodzi szereg zdumiewających pokrewieństw między „absurdalnymi” snami Mistrza z Wiednia i fundamentalnymi założeniami Czystej Formy tego zakopiańskiego artysty. Podczas wykładu przyjrzymy się tym pokrewieństwom.
 

prof. dr hab. Paweł Dybel – profesor w Instytucie Filozofii i Socjologii na Uniwersytecie Pedagogicznym w Krakowie oraz w Instytucie Filozofii i Socjologii Polskiej Akademii Nauk. Wieloletni wykładowca w Instytucie Stosowanych Nauk Społecznych Uniwersytetu Warszawskiego. Specjalista w dziedzinie psychoanalizy i hermeneutyki, fenomenologii i poststrukturalizmu. Opublikował m.in.: Urwane ścieżki. Przybyszewski – Freud – Lacan (2000), Zagadka „drugiej płci”. Spory wokół różnicy seksualnej w psychoanalizie i w feminizmie (2006), Okruchy psychoanalizy. Teoria Freuda między hermeneutyką i poststrukturalizmem (2009), Psychoanalytische Brocken. Philosophische Essays (2016). Obecnie w Universitasie ukazują się kolejne tomy Dziejów psychoanalizy w Polsce 1900-1989, oparte na pionierskich badaniach nad polską recepcją psychoanalizy.

1 czerwca / czwartek / 18.00
Muzeum Tatrzańskie. Warszawiacy, górale i inni
Wojciech Szatkowski

Będzie to opowieść o ludziach, którzy wymyślili i stworzyli Muzeum Tatrzańskie. Utworzenie Muzeum było inicjatywą w stu procentach obywatelską, opartą na entuzjazmie i miłości do Tatr, a nie administracyjnych i instytucjonalnych decyzjach. Jego początki to mała drewniana izba w góralskiej chałupie w latach 80. XIX wieku, zaś teraźniejszość to jedenaście muzeów i galerii sztuki w Zakopanem i na Podtatrzu. Muzeum Tatrzańskie ma to szczęście, że przewinęli się przez nie i pracowali na jego rzecz najwięksi polscy naukowcy, artyści, literaci i działacze społeczni.

8 czerwca / czwartek / 18.00
Piękno to życie – estetyka rosyjska i styl zakopiański
Monika Stobiecka

Stanisław Witkiewicz, twórca stylu zakopiańskiego, przez dekady osadzany był przez polskich badaczy na tle zachodnioeuropejskich prądów intelektualnych. Tymczasem źródła pisane i fragmenty biografii znanego krytyka wskazują na ogromną rolę sztuki i filozofii rosyjskiej w formowaniu się orientacji intelektualnej Witkiewicza. Styl zakopiański, uznawany za pierwszy polski styl narodowy, analizowany poprzez pojęcia estetyki rosyjskiej wypracowane przez Mikołaja Czernyszewskiego czy Lwa Tołstoja, jawi się jako konstrukt wielopoziomowy, przekraczający dyskurs nacjonalistyczny, w świetle którego był zwykle analizowany. Wykład, poprzez wprowadzenie dotąd pomijanych kontekstów, będzie zatem próbą wyjścia poza konwencjonalne plasowanie stylu zakopiańskiego pośród górskich szaletów Bawarii i na tle narodowych mitów o pra-polskości.
 

22 czerwca / czwartek / 18.00
Czy „kombinat wypoczynkowy” da się wpisać w krajobraz? O zmaganiach architektów z górskim kontekstem w czasach PRL.
Alicja Gzowska

Okres PRL-u wielu wspomina jako czas rozrostu zbiorowych form turystyki, wypoczynku i leczenia sanatoryjnego. Fundusz wczasów pracowniczych, a następnie ośrodki wczasowe dedykowane zatrudnionym w poszczególnych zakładach, trwale zmieniły charakter popularnych destynacji turystycznych. W czasie wykładu przyjrzymy się sposobom lokowania wielkich inwestycji architektonicznych w górskim krajobrazie, na przykładzie niezrealizowanych projektów z późnych lat 50., jak i licznych, silnie krytykowanych realizacji z lat 70. XX wieku.

6 lipca / czwartek / 18.00
Wokół zakopiańskiego designu
dr hab. Piotr Korduba

Przyjrzymy się w jaki sposób zapoznanie podhalańskich tradycji artystycznych, czy też niekiedy jedynie o nich wyobrażenie, służyło kreacji "zakopiańskich przedmiotów". Interesować nas będą zarówno początki tego nurtu związane z tzw. stylem zakopiańskim, recepcja miejscowej wytwórczości ludowej w sztuce dekoracyjnej okresu dwudziestolecia międzywojennego, jak również strategie jej eksploatacji po II wojnie światowej.

SPACERY 

16 maja / wtorek / 18.00
Z Podhala na Kępę
prowadzenie: Hanna Dzielińska

Wielu absolwentów zakopiańskiej Szkoły Przemysłu Drzewnego, późniejszego Liceum Sztuk Plastycznych Antoniego Kenara, zamieszkało po studiach na warszawskiej ASP na Saskiej Kępie. Jaki był wkład tego środowiska w odbudowę zniszczonego wojną miasta? Które ze stołecznych pomników im zawdzięczamy? Odpowiedzi poznamy podczas spaceru prowadzącego przez Trakt Królewski oraz... Saską Kępę.
Spotkanie pod pomnikiem Mickiewicza przy Krakowskim Przedmieściu.
Prosimy o zabranie biletu komunikacji miejskiej.

13 czerwca / wtorek / 18.00
Akademicy i ekscentrycy
prowadzenie: Hanna Dzielińska

Wojciech Jastrzębowski i Karol Stryjeński to dwóch pedagogów związanych zarówno z warszawską ASP jak i zakopiańską Szkołą Przemysłu Drzewnego, odpowiedzialnych za sukces obu tych placówek na Międzynarodowej Wystawie Sztuk Dekoracyjnych i Przemysłu Nowoczesnego w Paryżu w 1925 roku. W jaki sposób działalność mistrzów Antoniego Kenara wpłynęła na kształt międzywojennej i powojennej Warszawy?

Spotkanie obok pomnika Syreny, przy wyjściu ze stacji metra Centrum Nauki Kopernik
 

2 lipca / niedziela / 12.00
W poszukiwaniu Podhala
prowadzenie: Michał Słowiński

Jan Szczepkowski, słynny absolwent zakopiańskiej Szkoły Przemysłu Drzewnego, osiedlił się w podwarszawskim Milanówku. Podczas spaceru po willowej dzielnicy poznamy dom rzeźbiarza i przyjrzymy się próbom przeszczepienia motywów podhalańskich do architektury rezydencjonalnej. Uczestnicy będą mieli także okazję zapoznać się z rzeźbami, meblami oraz projektami przedmiotów użytkowych artysty, które znajdują się pod opieką Milanowskiego Centrum Kultury.
Spotkanie przy Willi Waleria, ul. Spacerowa 20, Milanówek (dojazd we własnym zakresie)
organizator: Milanowskie Centrum Kultury oraz Stowarzyszenie Razem dla Milanówka

WARSZTAT RODZINNY

Podstawy rzeźbienia w drewnie
10–11 czerwca /  sobota, niedziela / 12.00–13.30
prowadzenie: Marcin Rząsa

Podczas dwudniowych warsztatów uczestnicy będą mieli szansę zapoznać się z podstawami snycerstwa. W okresie przedwojennym w Zakopanem dyrekcję Państwowej Szkoły Przemysłu Drzewnego objął Karol Stryjeński, pod którego opieką rozwinęły się talenty takich rzeźbiarzy jak Antoni Kenar czy Marian Wnuk. W trakcie weekendowego spotkań uczestnicy będą wykonywać własne reliefy i płaskorzeźby w technikach, jakie poznawali uczniowie szkoły w Zakopanem. Podczas warsztatów uczestnicy przekonają się na czym polega rzeźbienie w drewnie i zrealizują swoje autorskie pomysły.
warsztat dwudniowy
koszt dwudniowych warsztatów: 50 zł (dla 2–5 osób)
zapisy:

WARSZTATY DLA DOROSŁYCH

Druk na tkaninie
15–17 lipca / 12.00–17.00
prowadzenie: Monika Jakubiak, Bess Frimodig

Pomysł warsztatu powstał z inspiracji pokazywanymi na wystawie tkaninami z lat 50. XX wieku, projektowanymi przez uczniów Antoniego Kenara. Ich kolorystyka i wzory czerpią zarówno z tradycji sztuki ludowej, jak i nowoczesnego myślenia o sztuce użytkowej. Podczas trzydniowego warsztatu przyjrzymy się tym pomysłom szukając kolorów i kształtów, które pomogą nam stworzyć własne wzory. Inspiracji będziemy poszukiwać w Parku Rzeźby w Królikarni i pobliskich ogródkach działkowych, zastanawiając się nad wpływem natury i jej kolorów na nasze samopoczucie. Każdy z uczestników stworzy swój własny zeszyt inspiracji oraz nadruk na tkaninie.
Wszystkie miejsca zarezerwowane. Nie przyjmujemy już zapisów
 

POKAZ POPLENEROWY W PRZESTRZENI MIASTA

Akcja artystyczna po powrocie z pleneru w Dolinie Pięciu Stawów Polskich
Staw w Parku Morskie Oko, Warszawa
24 czerwca / sobota / 16.00–20.00
Zapraszamy na pokaz poplenerowy w Parku Morskie Oko na warszawskim Mokotowie. Siedmioro artystów i artystek po powrocie z twórczego pobytu w Dolinie Pięciu Stawów Polskich zaprezentuje wypracowane tam koncepcje prac artystycznych.  Ich propozycje powstały z inspiracji wysokogórskimi wycieczkami oraz spotkaniami ze znawcami gór i kultury podhalańskiej.
opieka artystyczna: Zbigniew Rogalski
artyści: Dobrawa Borkała, Agnieszka Brzeżańska, Charlie Dance, Katarzyna Korzeniecka, Katarzyna Krakowiak, Grzegorz Stefański, Piotr Urbaniec

fotografie: Jan Wierzejski

Plener współfinansowany przez m.st. Warszawa

Współpraca: Schronisko Górskie PTTK w Dolinie Pięciu Stawów Polskich

Koncepcja i koordynacja programu edukacyjnego: Julia Łuczywo
Komunikacja: Alicja Latkowska

* Na wszystkie oprowadzania, wykłady i spacery wstęp jest bezpłatny.
Na oprowadzania po wystawie nie prowadzimy zapisów ani rezerwacji miejsc. W oprowadzaniu może wziąć udział ograniczona liczba uczestników. Decyduje kolejność dołączenia do oprowadzania.